Kunstmatige intelligentie (AI) verovert in hoog tempo zijn plek binnen de advocatuur. Van het samenvatten van jurisprudentie tot het opstellen van conceptstukken: de mogelijkheden zijn groot. Tegelijkertijd roept deze technologische ontwikkeling belangrijke vragen op. Wie is verantwoordelijk voor de inhoud? En hoe verhoudt AI zich tot de kernwaarden van de advocatuur?
De Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) heeft onlangs duidelijke aanbevelingen gepubliceerd over het gebruik van AI. De boodschap is helder: AI mag ondersteunen, maar nooit sturen. De advocaat blijft altijd eindverantwoordelijk.
Kernwaarden blijven leidend
Volgens de NOvA-projectgroep Digitalisering & AI moeten de fundamentele kernwaarden van de advocatuur onverkort overeind blijven. Denk aan onafhankelijkheid, partijdigheid, deskundigheid, integriteit en vertrouwelijkheid. Deze waarden vormen de basis van het vertrouwen tussen advocaat en cliënt – en dat verandert niet door de inzet van technologie.
Daarom blijft de advocaat altijd zelf verantwoordelijk voor het uitgebrachte advies en voor de bescherming van de belangen van de cliënt. AI kan helpen bij analyse en voorbereiding, maar mag nooit zelfstandig beslissingen nemen of richting geven aan de strategie van een zaak.
Investeren in AI-kennis is geen luxe meer
De NOvA adviseert advocaten nadrukkelijk om te investeren in AI. Basiskennis is essentieel. Opleidingen over onderwerpen als:
- de werking van Large Language Models (LLM’s),
- prompt-engineering,
- bias en hoe je die herkent,
- cybersecurity en dataveiligheid,
zijn volgens de Orde geen toekomstmuziek meer, maar een noodzakelijke investering in professionele deskundigheid.
Tegelijkertijd geldt: controleer altijd de output van AI-tools handmatig. Blind vertrouwen op gegenereerde teksten of analyses is niet toegestaan. Tools zonder bronvermelding horen niet thuis in de advocatenpraktijk.
Vertrouwelijkheid en privacy: wees extra alert
Een belangrijk aandachtspunt is het omgaan met vertrouwelijke cliëntgegevens. Het gebruik van gratis AI-tools voor dossiers met gevoelige informatie wordt sterk afgeraden. Advocaten moeten privacy-by-design toepassen: deel alleen strikt noodzakelijke informatie en vraag altijd vooraf toestemming van de cliënt voor het gebruik van AI.
Daarnaast adviseert de NOvA om – waar persoonsgegevens worden verwerkt – een Data Protection Impact Assessment (DPIA) uit te voeren. Transparantie richting cliënten én binnen het kantoor is daarbij cruciaal, net als een duidelijk, kantoorbreed AI-beleid.
Partijdigheid mag nooit in het geding komen
Een extra risico bij AI is bias: algoritmen kunnen onbedoeld bevooroordeeld zijn. De NOvA waarschuwt dat dit de partijdige belangenbehartiging kan aantasten. En juist die partijdigheid, binnen de grenzen van de wet, is een kerntaak van de advocaat. AI mag dus nooit leidend zijn. De advocaat blijft verantwoordelijk voor een zorgvuldige, rechtmatige én partijdige inzet ten behoeve van de cliënt.
Technologie vraagt om betrouwbare partners
AI laat zien hoe belangrijk het is om technologie slim en verantwoord in te zetten. Dat geldt niet alleen voor software, maar ook voor de professionals met wie je samenwerkt. Wanneer snelheid, betrouwbaarheid en zorgvuldigheid cruciaal zijn, bijvoorbeeld bij het inschakelen van een gerechtsdeurwaarder, wil je kunnen vertrouwen op een veilig en overzichtelijk platform.
FORES sluit daar naadloos op aan: één centraal platform waarmee je snel en gecontroleerd samenwerkt met ervaren gerechtsdeurwaarders, zonder onnodige risico’s of tijdverlies. Start nu met FORES en ervaar zelf de voordelen. Maak vandaag nog uw account aan.
